همانطور که افشاسازی اخیر سابقه‌ی ردیابی موقعیت‌مکانی کاربران توسط گوگل نشان می‌دهد، حدس زدن زمانی که اپلیکیشن‌ها، شرکت‌های فناوری غول‌آسا و دستگاه‌های جیبی، موقعیت مکانی شما را رصد می‌کنند و زمانی که این کار را نمی‌کنند کار آسانی نیست. در ادامه آنچه را که باید درباره‌ی عملکرد ردیابی موقعیت مکانی در گوشی بدانید و روش غیرفعال کردن آن را خواهید دید.

اطلاعات موقعیت مکانی یکی از داده‌های اولیه‌ای است که هر شرکت ممکن است از شما دریافت کند. شاید هدف آنها شخصی‌سازی گزارش آب و هوا یا ارائه‌ی تبلیغ یک شیرینی‌فروشی در نزدیکی محل زندگی شما باشد. در نتیجه‌، اپلیکیشن‌ها و سیستم‌عامل‌های موبایل به شدت به دنبال کسب چنین داده‌هایی هستند. البته نوعی سازش دوجانبه بین شما و این شرکت‌ها وجود دارد و اگر دوست نداشته باشید که موقعیت مکانی خود را افشا سازید، چاره‌ای جز خداحافظی با برخی خدمات مبتنی بر موقعیت مکانی، مثل راهنمای مسیریابی برای رسیدن به یک پارک ندارید. آسودگی را بیشتر دوست دارید یا حفظ حریم خصوصی؟ نمی‌توانید هر دو را با هم داشته باشید؛ اما بلد بودن طرز کار آن و زمانی که می‌توانید و باید آن را فعال کنید، برای شما مفید خواهد بود.

ردیابی موقعیت مکانی توسط دستگاه

اگر نمی‌خواهید گوشی هوشمند، موقعیت شما را به هر اپلیکیشن یا هر شرکت فناوری گزارش کند؛ پس باید تنظیمات موقعیت مکانی اصلی را غیرفعال کنید. این کار اساساً باعث می‌شود گوشی دیگر نتواند جای خود را پیدا کند که اغلب با ارتباط با ماهواره‌های GPS، برج‌های سلولی و حتی شبکه‌های wifi عمومی نزدیک انجام می‌شود.

اگر گوشی اندروید دارید، به Settings بروید و سپس Security & location را انتخاب کرده و کلید Use location را خاموش کنید. اگر از گوشی آیفون استفاده می‌کنید، Settings را باز کرده و Privacy and Location Services را لمس نمایید. سپس Location Services را غیرفعال کنید. گوشی شما اساساً از نظر موقعیت مکانی پنهان خواهد شد.

انجام این کار به معنای آن است که دیگر نمی‌توانید موقعیت خود را روی نقشه مشخص نمایید، به دنبال کافه‌های محله‌ی خود بگردید یا اگر گوشی خود را گم کردید، آن را با موقعیت‌یاب پیدا کنید؛ همچنین گوگل نیز دیگر نخواهد توانست از جمع‌آوری داده استفاده کرده و به کاربران «نقشه گوگل» (Google Map) بگوید مثلاً یک جاده چه مقدار ترافیک دارد. هم اندروید و هم iOS در صفحات منوی واقعی خود، اطلاعات بیشتری به شما ارائه می‌دهند تا بدانید با انجام این کار، چه امکاناتی از دست می‌دهید.

گرچه همچنان یک شرایط باقی می‌ماند که طی آن، موقعیت مکانی شما چه با اندروید یا iOS، حتی با خاموش کردن ردیابی موقعیت مکانی به اشتراک گذاشته می‌شود: زمانی که با فوریت‌ها و خدمات اورژانسی تماس بگیرید. اگر جایی باشید که اشتراک‌گذاری اضطراری موقعیت مکانی در آن فعال باشد، دیگر فرقی نمی‌کند که مکان‌یاب خود را غیرفعال کرده باشید یا خیر. در هر صورت گوشی شما موقعیت مکانی را مخابره خواهد نمود.

ردیابی موقعیت مکانی توسط اپلیکیشن

اگر ردیابی موقعیت مکانی را در دستگاه خود فعال سازید، دسترسی به این اطلاعات را در اختیار گوگل و اَپل قرار می‌دهید. این کار صرفاً بخشی از قرارداد استفاده از سیستم‌عامل‌های دارای خدمات موقعیت مکانی فعال است. حتی با وجود فعال بودن این تنظیمات، باز هم می‌توانید راه دسترسی اپلیکیشن‌ها به موقعیت مکانی گوشی خود را ببندید.

از قسمت Settings اندروید، به سراغ Security & Location و سپس Location بروید و App-level permissions را لمس کنید تا همه‌ی اپلیکیشن‌های نصب‌ شده بر روی گوشی را ببینید. دسترسی هر کدام از اپلیکیشن‌هایی که نمی‌خواهید موقعیت مکانی شما را بدانند را از این طریق غیرفعال کنید. مثلاً شاید بخواهید برنامه Airbnb محل شما را بداند؛ اما فیس‌بوک نه. در اینجا هم با غیرفعال کردن این دسترسی، شاید برخی از ویژگی‌های اپلیکیشن که نیازمند اطلاعات موقعیت مکانی باشد، مختل شود.

در بخش Settings برای iOS، Privacy را لمس و سپس Location Services را بزنید تا فهرست کاملی از اپلیکیشن‌ها را ببینید. در iOS، مدیریت دقیق‌تری به شما ارائه می‌شود: می‌توان به اپلیکیشن‌ها اجازه داد که همیشه «Always» یا هنگام استفاده از اپلیکیشن «While Using the App» یا هرگز «Never» به موقعیت مکانی دسترسی داشته یا نداشته باشند. با استفاده از گزینه‌ی Never، ردیابی را به‌کلی مسدود نمایید؛ یا با استفاده از While Using the App، ردیابی پنهانی را مسدود کنید(تا اطلاعات موقعیت مکانی تنها زمانی ثبت شود که اپلیکیشن عملاً اجرا شده باشد.

یکی از روش‌هایی که می‌توان اپلیکیشن‌ها را از ثبت موقعیت مکانی به شکلی که در گزارش اخیر AP آمده است، باز داشت به این صورت است: هر جا که اپلیکیشن‌ها روی دستگاه اجرا شده‌اند، می‌توانید نقاط ریزی روی نقشه ببینید و سپس به‌صورت هم‌زمان موقعیت مکانی را اصلاح نمایید. البته هر اپلیکیشن با دیگری متفاوت است و برای کاری که با داده‌های مکانی شما انجام می‌دهد، سیاست‌های حریم خصوصی ویژه‌ی خود را خواهد داشت.

به یاد داشته باشید که برخی از این اپلیکیشن‌ها، نفوذ فراوانی دارند. حتی اگر دسترسی فیس‌بوک را به موقعیت مکانی خاموش نمایید، فیس‌بوک به عنوان یک پلتفرم، زمانی که از طریق مرورگر به سیستم آن ورود می‌کنید، با استفاده از آدرس IP که با آن به سایت وصل می‌شوید یا زمانی که یکی از دوستان، شما را در مکان خاصی تگ کند، یا زمانی که مکانی را در عکسی در اینستاگرام تگ می‌کنید، جای شما را پیدا می‌کند.

ردیابی موقعیت مکانی توسط گوگل و اَپل

حتی اگر دسترسی ردیابی موقعیت مکانی را برای همه‌ی اپلیکیشن‌های خود غیرفعال نمایید، تا زمانی که روی تلفن شما فعال باشد، بخش اول را ببینید، اَپل (در iOS) و گوگل (در اندروید) می‌توانند داده‌های موقعیت مکانی شما را به دست آورند؛ زیرا آنها مالک سیستم عاملی هستند که استفاده می‌کنید. اما به نظر می‌رسد گوگل نسبت به اَپل، بسیار متجاوزانه‌تر عمل می‌کند و شوق بیشتری برای به اشتراک‌گذاری داده‌ها در همه‌ی محصولاتش از خود نشان می‌دهد.

این ردیابی، از نوعی است که ک.شانکاری در مطلب وبلاگ خود، که در واقع آغازگر گزارش AP بود، مطرح نمود. همان مطلبی که به مسائل اندرویدی می‌پردازد که کاربران سال‌ها متوجه آن بوده‌اند. سرویس‌های Google Play  تا زمانی که دسترسی موقعیت مکانی در سطح تلفن همراه فعال باشد، همچنان مقداری داده‌ی موقعیت مکانی برای گوگل و خدمات مرتبط به آن نظیر نقشه‌ها و دستیار گوگل را گردآوری خواهد کرد.

گوگل حتی می‌تواند با کمک اپلیکیشن گوگل، این کار را بر روی iOS انجام دهد. در نظر داشته باشید که گوگل همیشه، حتی زمانی که در پس‌زمینه فعال است، درخواست ثبت اطلاعات مکانی می‌دهد. حداقل در سیستم‌عامل iOS می‌توانید بدون غیرفعال کردن کل خدمات موقعیت مکانی گوشی، دسترسی اپلیکیشن گوگل را محدود نمایید؛ اما در اندروید، حداقل در ارتباط با موقعیت مکانی، یا باید همه‌چیز را بخواهید یا هیچ‌چیز.

همه‌ی این موارد در سیاست‌های حریم خصوصی گوگل، که همه‌ی محصولات و خدمات آن را از جمله Google Maps و اندروید شامل می‌شود، تعریف شده است. به گفته‌ی گوگل: «نوع داده‌های مکانی که ما گردآوری می‌کنیم، تا حدی به تنظیمات دستگاه و حساب کاربری شما بستگی دارد.». معنای این جمله، امکان انجام تنظیمات فراوان برای دوری از این گردآوری اطلاعات است و حتی بعد از آن تنظیمات نیز، تا حدی می‌توانید ردیابی موقعیت مکانی را کنترل کنید.

شما می‌توانید سیاست حریم خصوصی اَپل را نیز مطالعه نمایید. اَپل به وضوح بیان می‌کند که داده‌های به‌دست آمده از Location Services در iOS را برای اطلاع از اماکنی که زیاد به آن مراجعه می‌کنید، ارائه‌ی تبلیغات مبتنی بر مکان در Apple News و App Store و ارائه‌ی پیشنهادهای مبتنی بر موقعیت مکانی، مثل پرسش Siri درباره‌ی تمایل شما برای مراجعه به کافه‌ای در همسایگی در iOS 12 مورد استفاده قرار می‌گیرد.

این اطلاعات با دستگاه‌های دیگری که به همان حساب‌کاربری iCloud متصل باشند نیز به اشتراک گذاشته می‌شود؛ زیرا گوگل، اطلاعات حساب کاربری را در چندین دستگاه به اشتراک می‌گذارد؛ اما اَپل شفاف بیان می‌کند که علاقه‌ای به ذخیره‌سازی این داده‌ها برای خود ندارد. این داده‌ها به‌جای انتقال به اَپل، در دستگاه شما باقی خواهد ماند. هر داده‌ای که توسط اَپل رصد می‌شود، ناشناس‌سازی شده و با داده‌هایی که از کاربران دیگر دریافت می‌شود، در یک گروه قرار می‌گیرد.

همچون استفاده از فیس‌بوک یا اتصال به wifi عمومی، در نهایت به مقدار اعتمادی که به شرکت‌های ارائه‌دهنده‌ی این خدمات دارید، بستگی دارد. آیا راضی هستید که در قبال مسیردهی گام به گام برای رسیدن به مقصد یا گزارش آب و هوای محل زندگی یا توصیه‌ی رستوران جدیدی که در شهر باز شده است، گوگل یا گوشی آیفون از موقعیت مکانی شما باخبر شود؟

بنابراین، اگر قصد دارید اجازه ندهید یک اپلیکیشن خاص، محل گوشی شما را بداند، می‌توانید دسترسی آن را در سطح اپلیکیشن ببندید. اگر می‌خواهید گوگل و اَپل هر گونه اطلاعات را در ارتباط با موقعیت مکانی شما از طریق دستگاه تلفن همراه ردیابی نکند، پس باید ویژگی موقعیت مکانی دستگاه را به‌طور کامل غیرفعال نمایید یا صرفاً به سراغ یک گوشی ساده و عقب‌مانده بروید.

منبع: چطورپدیا